8

Afscheid

‘Weet Rinus het al?’  Het is donderdagmiddag 26 september en we zitten met onze drie kinderen op de bank. Rinus is onze vadsige, oude kater. Met ‘het’ doelt jongste zoon op het onbevattelijke nieuws dat we hem en zijn broer en zus zojuist hebben medegedeeld: ‘oom Marco is vannacht overleden’. Nee, wij snappen er ook niets van. Gisterenavond ging hij gezond en wel slapen, vanochtend vond tante Floor hem dood in bed. Ja, wij zijn ook heel verdrietig.

Oudste zoon begint hartstochtelijk te huilen. ‘Ik wil niet nu al zoiets heftigs meemaken’, beklaagt hij zichzelf. Dochter hult zich in stilzwijgen. Jongste zoon denkt vooral praktisch:

‘Wie moet er nu patatjes bakken als we bij opa en oma zijn?’

En hij vraagt zich dus af of Rinus het al weet. Ach, hij begrijpt ook wel dat dat een bizarre vraag is, maar de situatie is ook bizar. Hadden wij niet gezegd dat de meeste mensen dood gaan als ze erg oud zijn, of als ze heel ziek zijn en dokters ze niet meer beter kunnen maken? Oom Marco was maar 48 jaar en hij was niet ziek.

We zijn verdrietig en verward en wensen dat we de tijd kunnen terugdraaien. Terug naar toen er nog niets aan de hand was en we niet die pijn voelden die we nu voelen. Terug naar die heel gewone woensdagavond 25 september bijvoorbeeld. Die avond laat Marco vol trots aan Floor de  boomschijf zien die hij heeft geschuurd en waarop hij de volgende dag een icoon zou schilderen bij zijn schilderclubje. Hij appt met zijn zus, dolt wat met de hond en post een aandoenlijk filmpje van zijn idool Lenny Kravitz op Facebook. Die avond is Marco springlevend, vol plannen, dromen en creatieve ideeën.

Hij eet een sinaasappel, kust Floor goedenacht en gaat slapen. Om nooit meer wakker te worden…

De volgende ochtend ontdekt Floor dat Marco niet meer ademt. Hij ligt volledig ontspannen en vredig in bed. Zomaar zonder strijd of pijn er op een onbewaakt ogenblik tussenuit gepiept. Floor moet aan twee mensen in Brabant het ergste nieuws brengen dat je als ouder kunt krijgen: je kind is dood. Onvoorstelbaar en onverteerbaar nieuws. Het intense verdriet verspreidt zich als een olievlek onder familie, vrienden, buren, collega’s en kennissen. Overal dezelfde reactie: Nee! Dit kan niet waar zijn. Dit mag niet waar zijn.

Het is waar. We moeten verder zonder zielsverwant, zoon, broer, vriend, zwager en oom. We kunnen hem niet meer in onze armen nemen. Niet meer samen dromen, reizen, filosoferen en lachen. Dat is voorbij. Maar wat niet voorbij is, zijn onze gevoelens, onze herinneringen aan wie Marco was. Wie Marco is. Dat blijft, voor altijd.

En zo trekt de week in een roes aan geschokte familie, vrienden en andere naasten voorbij. Tussen tranen door worden verhalen verteld. Over concerten, festivals en NAC-wedstrijden. Over samen vissen en voetballen. We denken aan Marco de Regelaar, Marco de Romanticus, de Wereldburger en de Dromer.

De man die hartjes ziet in wolken en bomen en als een kind zo blij kan zijn met een gevonden veertje.

We memoreren zijn humor en zijn sociale inborst. Niet alleen zijn G is zacht, maar ook zijn aard. En iedereen begint vroeg of laat over zijn mantra: ‘Let love rule’, naar een van zijn favoriete Kravitz-nummers.

De liefde… Ouders vertellen over vriendinnetjes van vroeger en over zijn lange zoektocht naar een soulmate. Die zoektocht eindigt in 2010.

Dan dient de ware liefde dient zich via de bits en bytes van e-matching.nl.

Met Floor is er een klik. Letterlijk en figuurlijk. Een blik van herkenning. Alsof ze elkaar al jaren kennen, zo voelt het. Ze delen hun liefde voor muziek, reizen, kunst en spiritualiteit. Ze kopen een oude Drentse boerderij, pakken allebei weer studies op, steeds gedreven door behoefte aan groei en ontwikkeling. Naarmate hij ouder wordt, ontstaat bij Marco meer behoefte aan stilte. Omringde hij zich eerder graag met veel mensen om zich heen, nu is hij juist graag alleen, bijvoorbeeld tijdens een retraite in een klooster.

Op 26 september 2019 zijn we het er unaniem over eens: nu overdrijft Marco met zijn behoefte aan stilte en rust.

In de dagen die volgen stort Floor zich tussen huilen en herinneren door als een bezetene op de organisatie van een bijzonder afscheid van haar geliefde, het laatste wat ze voor hem kan doen. Nachten haalt ze door, op zoek naar de juiste beelden, tonen en teksten.

Op 3 oktober zakt een grote rieten mand, beladen met een vracht bonte bloemen in de aarde van een Drentse natuurbegraafplaats. Terwijl ik me laat meevoeren op het ritme dat drie Afrikaanse muzikanten door het bos verspreiden met hun djembés, weerkaatst het zonlicht op de zeepbellen die tussen de bomen dwarrelen. Een magisch gezicht. Even voelt het alsof ik opstijg, samen met Marco. Na de klanken van een Peruaanse healing Icaro wandelen we in een lange stoet terug naar het landhuis. Daar proosten we op Marco en het leven. Het is verdrietig en het is prachtig tegelijkertijd.

Als we ’s avonds laat thuiskomen, springt Rinus bij ons op de bank. Hij weet ‘het’ inmiddels. Hij reageerde zoals hij altijd reageert als we hem iets vertellen: hij kroop tegen ons aan en gaf ons kopjes. Eigenlijk is dat ook het beste wat je kunt doen in dit soort tijden. Dus lieve Floor, we houden je vast en geven je kopjes. Veel kopjes. Je zal zien dat je op enig ogenblik weer zachtjes kunt spinnen.

Let love rule.