8

Wat Halina heeft wat ik niet heb en vice versa

We zijn allebei veertig, Halina en ik. Twee volstrekt verschillende levens: de gevierde actrice uit Amsterdam versus een moederende ambtenaar uit de provincie. Toch hebben we meer met elkaar gemeen dan ons bouwjaar. We missen iets. We zijn op zoek. Op zoek naar meer betekenis in het leven, omdat we denken dat het gelukkiger maakt. Zij zoekt iets wat ik heb, en vice versa.

Halina Reijn leeft het leven waar ik ooit, als magere, bebrilde puber van droomde: groots en meeslepend, vol reizen, roem en woest aantrekkelijke mannen tegen wie ze precies weet wat ze moet zeggen, want dat staat in het script.

Die puberale showbizznis-aspiraties deed ik als jonge student beschaamd in de ban, maar ik keek wel vol ontzag naar succesvolle publieke figuren en sloot niet uit dat ik Later de wereld zou helpen redden. Of in elk geval, een stukje van Nederland.

Het script van mijn leven heeft zich uiteindelijk ontvouwd tot een wat alledaagser verhaal. Het is natuurlijk nog niet afgelopen, dus ik sluit niet uit dat er in de tweede helft nog wat spannende wendingen zullen volgen. Maar als Halina’s leven een ultra-spannende bestseller is, is mijn leven toch meer een keukenmeidenroman. En dat vind ik, sinds met de jaren ook mijn zelfinzicht en realiteitszin zijn toegenomen, allerminst rampzalig.

Ok, ik beken: soms ben ik nog verbaasd als ik lees dat een minister ongeveer van mijn leeftijd is. Niks éminence grise, maar gewoon iemand die mogelijk net als ik vroeger wuppies spaarde, hield van loloballen en op woensdagmiddag keek naar Achterwerk-in-de-kast.

En ik wil me ook nog wel eens verslikken als ik tot me laat doordringen dat een succesvolle, welbespraakte lijsttrekker nog maar net de luiers was ontgroeid en geen letter kon lezen, toen ik al gepassioneerd met een haarborstel in mijn hand voor de spiegel Whitney Houston stond te imiteren.

Toch ben ik onderhand gewend aan hemelbestormende leeftijdsgenoten en aan chille jongens en meisjes van generatie y en z met gloedvolle carrières in het grote-mensen-leven als CEO, politicus, talkshow-host, artiest of schrijver. Ik benijd hen niet. Ik droom allang niet meer van een heldenstatus. Geloof niet dat likes, fans en volgers per se gelukkig maken en gebruik mijn haarborstel tegenwoordig dan ook alleen om mijn uitgezakte krullen te fatsoeneren.

Ik streef geen carrière na in de spotlights, zoals Halina. Maar wel: vrijheid, ruimte voor expressie en zelfontplooiing. En dát heeft Halina. In overvloed.

Halina expresseert zich te pletter, maar de pest is: ze wordt er niet gelukkig van.

Ze werkt hard, oogst lof, maar ervaart leegte. Ze verlangt naar intiem contact en zou dolgraag een stuk vrijheid willen inruilen voor de beperkingen die een gezin met zich meebrengt. Een man en kinderen wil ze. En dát heb ik dan weer.

Halina Reijn is ongewild kinderloos. Daarover schreef ze vorig jaar een stuk in De Morgen, kwam ze vertellen in De Wereld Draait Door en liet ze vervolgens een documentaire maken: de OK-vrouw. In deze documentaire, die maandag werd uitgezonden, volgen we Halina tijdens haar werk en volgeplande leven. We zien hoe ze in gesprekken met haar therapeut, vrienden, familieleden en collega’s reflecteert op haar gemis en verlangen.

De reacties op deze openhartige blik in haar ziel waren verdeeld. Ze kreeg respect en waardering van kijkers en enkele recensenten, maar vooral op social media werden Halina en de documentaire genadeloos neergesabeld. De actrice zou ‘knettergek’ zijn, een ‘narcistische aandachtshoer’ en de film ‘één grote contactadvertentie’ en dan citeer ik hier nog de mild geformuleerde commentaren.

Ik sta perplex van de soms ronduit agressieve reacties die haar ten deel vallen. Het raakt me.

Ongewilde kinderloosheid is geen ‘aanstellerij’ zoals reaguurders op Geen Stijl verkondigen.

Ik vind het dapper dat Halina zich zo enorm kwetsbaar durft op te stellen en een taboe-onderwerp dat ongetwijfeld voor veel vrouwen geldt, bespreekbaar weet te maken.

In een haast literaire brief aan haar denkbeeldige kind schrijft ze: ‘Nu mis ik dat mijn wereld klein is door jou. Dat mijn wereld niet beperkt is tot eten, slapen, wassen, schommelen, schoonmaken, voeden, zorgen, spelen, dragen en klagen.’

Slik. Zij snakt naar een kleinere wereld en ik juist naar een grotere. Hoe zat het ook alweer met het gras bij de buren? Het lijkt ook nooit goed, en dat is veelzeggend voor de tijd waarin we leven. Je leest het in iedere glossy: vrouwen anno nu leggen de lat hoog. We willen alles: kind én carrière, zelfontplooiing én sociaal succes en daar worstelen we mee. Dat mag je gerust een ‘first world problem’ noemen, maar geen ‘wijvengezeik’, want dat is het niet. Het is een serieus maatschappelijk issue.

Ik gun Halina niet dat ze door het slijk wordt gehaald. Ik gun haar berusting en de ervaring dat er meer wegen naar geluk leiden.

Zoals ik me toch ook behoorlijk gelukkig kan voelen als ik na een dag zonder al te veel ontplooiing mijn beperkende factoren hoor schateren in de achtertuin.

Ik kan daar zo van genieten dat ik me soms verbeeld dat het fletse, afgetrapte en bemoste stukje gras waarop ze spelen opeens knalgroen is.

En stiekem gun ik Halina daarom ook een knappe kerel die spoedig aan komt galopperen om als de wiedeweerga haar ongetwijfeld ingevroren eicellen te bevruchten.